Aan de slag met het Uitdaagrecht!

Het uitdaagrecht, ook wel bekend als Right to Challenge, heeft het afgelopen decennia zijn opmars gemaakt in Nederland. Het geeft bewoners en maatschappelijke organisaties het recht een verzoek te doen om taken of diensten van de gemeente, provincie en het waterschap over te nemen als zij denken dit beter, slimmer of efficiënter uit te kunnen voeren. Inclusief de aanspraak op bijbehorende budgetten. Deze lokale overheden zijn vervolgens verplicht om met dit verzoek serieus om te gaan.

Uitdaagrecht verankerd in Gemeentewet

Vanaf 1 januari 2025 is de nieuwe wet ‘Versterking participatie op decentraal niveau’ een feit en is het uitdaagrecht nu zelfs officieel verankerd in de Gemeentewet. Iedere gemeente moet nu aan de slag met het opstellen van een nieuwe participatieverordening, waarin het uitdaagrecht niet mag ontbreken.

Goed nieuws voor actieve, ondernemende bewonersinitiatieven natuurlijk. Maar hoe pakt het uit in de praktijk? Vooralsnog mogen de lokale overheden verder zelf invulling geven aan hoe ze dit in hun participatieverordening opnemen en dus ook aan hoe ze hier in de praktijk mee om zullen gaan.

Wellicht ook geen alledaagse kost op het gemiddelde gemeentehuis en vaak ook nog eens domein overschrijdend. Voor LSA bewoners is het uitdaagrecht gelukkig al jaren een ‘hot topic’ en dus een goed moment om de zeilen weer even bij te zetten op dit thema.

Ondersteuning van LSA bij het Uitdaagrecht

Komend jaar willen we bewonersinitiatieven, maar ook ambtenaren, beleidsmakers en andere stakeholders die hier mee te maken krijgen extra gaan ondersteunen. Vanuit onze kennis en ervaringen met het uitdaagrecht hebben we een mooi aanbod, waar jullie gebruik van kunnen maken.

Zijn jullie als bewoners ervan overtuigd binnen jullie leefomgeving taken beter, goedkoper, socialer of slimmer uit te kunnen voeren? Of word je als lokale overheid uitgedaagd en wil je graag de uitdaging aangaan, maar kun je wel wat ondersteuning gebruiken? Laat het ons weten. Hieronder een overzicht van wat we jullie de komende tijd alvast te bieden hebben.

• Online oriëntatie sessie ‘Wat kan ik met het Uitdaagrecht?’

We trappen af met een online oriëntatie sessie op 7 april 2025. Deze online oriëntatiesessie is voor bewonerscollectieven die meer willen weten over het uitdaagrecht in hun gemeente. Of zelfs al plannen hebben om hun gemeente uit te dagen. Je leert wat uitdaagrecht inhoudt. En je kunt je eigen vragen stellen. Aanmelden kan via deze link.

• Procesbegeleiding bij het Uitdaagrecht

Bewonersinitiatieven die gebruik willen maken van het uitdaagrecht, kunnen vanuit LSA een professionele procesbegeleider krijgen. Iemand die een tijdje met jullie meeloopt en inspeelt op jullie behoefte qua ondersteuning. Bijvoorbeeld om te komen tot een goed plan, het opbouwen van een constructieve samenwerking met gemeente of andere stakeholders en voor steun en advies gedurende het proces. Per project is er zo’n 10 tot 15 uur procesondersteuning beschikbaar in 2025. Interesse? Neem contact met ons op!

• Vraagbaak voor het Uitdaagrecht

We zetten in op het delen van kennis en ervaringen en openen een vraagbaak rondom het uitdaagrecht. Hebben jullie tijdens het proces richting het uitdaagrecht behoefte aan extra kennis of advies of wil je weten of dit het meest geschikte instrument is voor jullie plannen? Neem dan contact met ons op en wij zoeken het voor je uit!

• Ervaringen uit de praktijk

Inmiddels zijn er al tal van voorbeelden uit het land waarbij er succesvol of soms ook minder succesvol gebruik is gemaakt van het uitdaagrecht. Deze praktijkervaringen zijn natuurlijk stuk voor stuk heel leerzaam. Lees hieronder een aantal van deze verhalen. En bekijk ook onze pagina ‘meebeslissen’ eens.