Moestuin Havenpark is dé groene, sociale hub van Apeldoorn

Het is zonnig en levendig in Moestuin Havenpark aan de Korte Molenstraat 4. De vrijwilligers zijn al volop aan de slag in de 38 bedden die de tuin telt. Shiftleider Martien zoekt een plek op de volle wanden van de gezamenlijke ruimte voor het groeischema dat hij heeft opgesteld. “We werken hier met veel mensen. Dan is het wel handig dat iedereen weet wat er moet gebeuren.” Een reportage over een plek waar het niet alleen in, maar ook boven de grond groeit en bloeit!

Menigeen denkt bij een moestuin nog aan de volkstuintjes van weleer. Maar veel van de huidige moestuinen zijn eerder een ‘groene en sociale hub’. Moestuin Haverpark is er een schoolvoorbeeld van.

Idee van de buurt

In 2015 was dat allemaal nog niet aan de orde. Het terrein was verwaarloosd, er stond slechts een huisje op. Er moest iets gebeuren. Daarop mochten bewoners met ideeën voor een tijdelijke invulling komen. Dat werd uiteindelijk Moestuin Havenpark. De Moestuin kreeg er steeds een stukje grond bij en het aantal vrijwilligers steeg snel. Het is een fijne plek, waar je jezelf thuis voelt. De planten en zaden zijn biologisch, de bemesting gebeurt met compost van keukenafval uit de buurt en het koken gebeurt zoveel mogelijk biologisch. Als vrijwilliger ben je er niet alleen voor de moestuin. Iedereen kan hier van alles bijdragen. Er wordt gekookt en samen gegeten, de vrijwilligers draaien een taalgroep, een tekengroep en een handwerkclub, er zijn veel eenmalige activiteiten en de Moestuin doet mee aan Cultuur bij je buur, NL doet en de Open Tuinen-route. Mensen die elkaar bij de Moestuin leren kennen, vinden elkaar weer in ideeën voor nieuwe activiteiten. Zo komt van het een, steeds weer het ander. Of zoals vrijwilliger Jeanne het samenvat: “Het is hier nooit saai. Het bruist en daarom blijf ik graag komen!” De Moestuin als groen én sociaal ecosysteem in de stad.

Alle ideeën zijn welkom

Het is tijd voor de gezamenlijke koffie. Dennis is er vandaag voor de tweede keer bij. Hij wil bij de Moestuin een nieuw netwerk opbouwen. Carolien is jarig. Er wordt gezongen en prompt komt de zon achter een wolk vandaan. Er zijn meer traktaties, want het is vandaag ook het einde van de Ramadan. Jan wijst naar Simon, een intelligente en taalvaardige jongen, maar wel in het Pools. Hij zit in de Internationale Schakelklas en leert hier werkenderwijs Nederlands van ex-docent Jan. Jeanne gaat de keuken in om mosterdpreisoep te maken.

Ze kwam in 2018 bij de Moestuin terecht omdat er een kok werd gezocht. “Het was een jaar na mijn pensioen en ik wilde weer wat doen. Als diëtiste was ik altijd met eten bezig geweest, dus dat koken leek me wel wat. Ik ben hier nu zes jaar en verveel me geen moment. Dat komt omdat er altijd wat nieuws gebeurt. Alle ideeën zijn welkom. Mooi voorbeeld is een vrijwilliger die mozaïeken poefjes wilde maken. Er werd een betonmolen geregeld en ze gingen gewoon aan de slag. Nu staan er twee exemplaren bij de vijver.”

Groen in de stad

Het bruist, groeit en bloeit. Moestuin Havenpark is ‘groen in de stad’ en verenigt zo veel ambities die er bestuurlijk en qua citymarketing zijn geformuleerd. Vrijwilliger Jan deelt een mooi voorbeeld. “Buurtbewoners hebben kleine tuinen. Een groenafvalcontainer neemt al snel veel ruimte in. Daarom kunnen bewoners hier hun keukenafval inleveren. Ze kunnen zelf meehelpen met het composteren of wij doen het voor ze. Het zorgt er ook voor dat bewoners loopjes maken naar de Moestuin. En hier ontmoeten ze niet alleen andere buurtgenoten, maar ontdekken ze ook wat er allemaal te doen is.

Als ze dat weten, kunnen ze eraan meedoen of zelf met ideeën komen. Daarnaast komen er kinderen mee. Die zien dat voedsel groeit en niet van de Jumbo vandaan komt. Ze kunnen fruit plukken en bijvoorbeeld ervaren hoe een appel smaakt die je te vroeg oogst. Het loopje naar de Moestuin heeft ook waarde in zichzelf. Voor een mevrouw die kort geleden haar man verloor, betekent het wegbrengen van het groenafval een moment van ontmoeting, aanspraak en aangehaakt blijven. Ze ervaart hier dat ze onderdeel is van het buurtleven, dat ze er niet alleen voor staat.”

TYPISCH ABCD

• Bewoners in the lead! Ze hebben zelf het idee bedacht, uitgevoerd en draaien het zelfstandig, met elkaar.
• Place-based. Dit is hier door een samenloop van omstandigheden ontstaan. En gegroeid tot wat het nu is. Mooi voorbeeld is het composteren, dat gebeurt door de kleine achtertuintjes in de buurt.
• Open en inclusief. Het bruist er, omdat alles kan! Als je wat voorstelt, wordt bekeken wat er kan.
• Bumping place; een plek waar mensen samen kunnen komen. Waar ze elkaar kunnen ontmoeten en leren kennen. Maar ook een plek met betekenis voor een
• Holistisch: als je werkt aan gemeenschapskracht, krijg je er altijd meer opbrengsten voor terug dan je ‘bestelt’. De moestuin draagt bij aan biodiversiteit, afvalverwerking, ontmoeting, sociale cohesie, taalverwerving, natuureducatie, cultuurbeleving en gezonde leefstijl.