• Praktijkvoorbeeld

Kop koffie bij de lift brengt flat in beweging

Als voorzitter van de bewonerscommissie organiseerde Liesbeth Roks, regelmatig bijeenkomsten waarbij bewoners van ‘haar’ flat ideeën konden aandragen. Maar de opkomst was vaak bedroevend laag. Nu schenkt ze koffie bij de lift en komen allerlei initiatieven eindelijk van de grond. “Na 32 jaar ontdekte ik wie mijn buurman was.”

Eenvoudig concept

De liftkoffie is een heel eenvoudig concept, met een enorm positief effect,” zegt Liesbeth Roks, al dertien jaar voorzitter van de bewonerscommissie Middellaan in de wijk Schorsmolen in Breda. “Je zet op een vaste tijd een tafel neer bij de lift, legt er een kleedje op, vult twee thermosflessen met koffie en thee, zet er een schaal met koekjes naast en je gaat zitten. De rest gaat vanzelf.”

Koffie en een praatje

Aangemoedigd door LSA-coach Birgit Oelkers nam Liesbeth in het najaar van 2019 het initiatief voor de liftkoffie en nu zit ze elke woensdagmiddag naast de lift van de flat, waar ze zelf ook al ruim dertig jaar woont. “Wat zit je hier te doen?”, vroegen mensen in het begin. Niks bijzonders, zei Liesbeth dan. “Ik schenk een kopje koffie of thee en maak af en toe een praatje.” En langzaam maar zeker kropen zelfs de meest introverte mensen uit hun schulp.

Vaker in gesprek

“Mijn bovenbuurvrouw van rond de tachtig liep me altijd nors en stuurs voorbij. Nu wipt ze altijd even aan bij de tafel als ze op weg gaat naar de dagopvang. Ander voorbeeld. Ik heb me heel lang afgevraagd wie er op de hoek van de flat woont. De gordijnen waren altijd dicht, het zag er een beetje smerig uit. Ik vermoedde dat er oude man woonde die zichzelf verwaarloosde. Totdat een man van rond de vijftig een kop koffie van me aannam. Na 32 jaar kwam ik erachter dat híj de bewoner is van het hoekappartement. Hij vertelde dat hij overdag werkt. Ik vroeg hem of hij schoonmaakhulp nodig had. Dat had hij niet. Hij kon het gewoon zelf. Ik spreek hem nu regelmatig en hij maakt vaker schoon.”

Een grootscheepse schoonmaakactie

“Doordat ik de bewoners van de flat spreek en hun verhalen hoor, kan ik ze ook met elkaar in contact brengen. Een Chinese jongen wilde beter Nederlands leren en heeft nu iemand gevonden die af en toe met hem oefent.” De bewoners kunnen ook ideeën voor de buurt aandragen, compleet met wat nodig hebben om ze uit te voeren. Die schrijft Liesbeth dan op een tekstballon en plaatst ze bij de koffietafel, zodat andere mensen erop aan kunnen haken. Daar vloeiden al etentjes uit voort, een buurtbarbecue, een grootscheepse schoonmaakactie.

Buurtkrantje maken

Nog een groot voordeel van de liftkoffie is dat Liesbeth nu niet alleen voor de bewoners een zichtbaar aanspreekpunt is, maar ook veel makkelijker wordt gevonden door de Raad van Bestuur van de woningbouwvereniging en de gemeente. Liesbeth: “De gemeente belde met een aanbod voor een taalcursus voor laaggeletterden. Ik heb bij de bewoners van de flat geïnventariseerd of daar behoefte aan was. Dat was er. En inmiddels gaan we met ondersteuning van de bibliotheek een buurtkrantje maken. De liftkoffie zorgt kortom op allerlei fronten voor verbinding en ik krijg er zelf ook heel veel energie van.”

Zo organiseer je zelf een liftkoffie

  1. Verleid de bewoners. Richt je koffietafel in met een tafelkleed, lichtjes, mandarijnen, chocola en andere lekkere dingen. Zet er stoeltjes bij en misschien een bordje met daarop de tekst: ‘Kom erbij’. Zorg dat het plekje te gezellig is om door te lopen.
  2. Kom erachter waar iemand voor gaat. Zoom in het gesprek in op wat voor iemand belangrijk is: een hobby, familie, passies, werk. Stel vragen als: Wat doe je zoals in het dagelijkse leven? Hoe ziet je ideale zaterdag eruit? Waar kan ik je voor wakker maken? Of sluit aan op wat je ziet bij iemand, bijvoorbeeld voetbalschoenen. ‘Ga je trainen?’
  3. Luister naar iemand, die zijn of haar ei kwijt wil. Dat kan ook een negatief verhaal zijn. Als iemand de gelegenheid heeft gehad om zijn of haar verhaal te doen, kan er vaak ook een ander gesprek ontstaan. En als dat negatieve verhaal vooral bestaat uit klachten over de buurt, kun je de vraag stellen: ‘Hoe ziet jouw ideale wijk eruit? Wat vind je belangrijk?’
  4. Probeer ideeën zoveel mogelijk te verspreiden. Laat er geen gras over groeien om weer contact op te nemen met degene die het idee heeft ingebracht. Maak het idee zichtbaar voor mensen die langs de koffietafel komen, schrijf het bijvoorbeeld op een bord. Vraag mensen of ze mee willen doen.
  5. Maak de kring groter. Als je het leuk met elkaar hebt, vertel dat dan door aan anderen. Houd een open sfeer, zodat mensen zich welkom voelen. Ga naar mensen toe op hun voorwaarde. Koester de mensen die er zijn, en staar je niet blind op de mensen die er niet zijn.

Gerelateerd