030 231 7511 
030 231 7511
info@lsabewoners.nl- Nieuws
Beter met ons! – LSA Bewonersagenda’s voor landelijke en lokale verkiezingen
Hoe zorgen we ervoor dat na de komende verkiezingen bewoners meer te zeggen krijgen over hun buurt? De afgelopen maanden verzamelden we de wensen en ideeën uit het hele land. We bundelden ze in twee bewonersagenda’s: een landelijke en een lokale. Daarin staan maatregelen die actieve bewoners meer te zeggen moeten geven. Wil jij deze punten terugzien in een verkiezingsprogramma? Dien ze dan zo snel mogelijk in bij je eigen partij als amendement.
Hieronder vind je eerst onze landelijke bewonersagenda, voor de Tweede Kamerverkiezingen. Daaronder de lokale, voor de gemeenteraadsverkiezingen. Je kunt de bewonersagenda’s ook downloaden als PDF, uitprinten en aanbieden.
Laat ons vooral weten als je de agenda ergens hebt aangeboden of als amendement! Maar ook als je ergens tegenaan loopt, horen we graag van je. Bijvoorbeeld wanneer je het lastig vindt om de punten in te dienen bij je eigen politieke partij. Dan denken wij met je mee.
Landelijke LSA Bewonersagenda
-
1. Laat bewoners echt meebeslissen: doe de gemeenschapstoets
Beleid over ons maak je beter met ons. Doe daarom samen met bewoners vooraf de gemeenschapstoets bij het opstellen en uitvoeren van grote landelijke programma’s: ‘Vindt de gemeenschap dat ze sterker van wordt van deze plannen? En welke plek aan tafel heeft de gemeenschap nodig bij het maken en uitvoeren van dit plan?’ Met een gemeenschapstoets maak je gebruik van wat wij al weten en is de kans groter dat beleid goed uitgevoerd wordt.
-
2. Maak een wet ‘Gemeenschap, markt en overheid’
In bewonersinitiatieven gaan maatschappelijke opbrengsten hand in hand met economische opbrengsten. Maar ze werken wel anders dan marktpartijen hebben andere behoeften. Maak daarom ruimte voor actieve en ondernemende bewoners met een nieuwe wet ‘Gemeenschap, markt en overheid’. Leg daarin vast hoe overheden economisch beter samen kunnen werken met bewoners. Ga daarbij uit van ‘lokaal, tenzij’. Maak regels die bewonersinitiatieven niet belemmeren maar ondersteunen. En leg vast hoe wij ons ook op een passende manier kunnen verantwoorden.
-
3. Maak uitdaagrecht toegankelijk voor bewoners in alle buurten
Het uitdaagrecht geeft ons de kans om publieke taken in onze buurt tegen betaling zelf te gaan doen. Dat is goed voor onze buurt! Maak een regel die voorschrijft dat gemeenten hun budgetten per wijk of gebied gaan bijhouden. Zo wordt inzichtelijk welke taken wij zelf kunnen gaan doen. Maak daarnaast mogelijk dat wij zelf kunnen kiezen hoe we ondersteund willen worden bij het uitdagen van onze gemeente. Zo wordt uitdagen ook toegankelijk in wijken waar dit niet vanzelfsprekend is.
-
4. Ondersteun ontmoetingsplekken van bewoners
Gemeenschappen groeien op een eigen ontmoetingsplek. Daar leren we elkaar kennen als bewoners, zorgen we voor elkaar. Daar zijn we geen cliënt, maar gewoon buren. Daar maken we plannen die ons verbinden en versterken. Hou zulke plekken in stand en ondersteun waar ze ontstaan. Doe dat bijvoorbeeld met een landelijke norm voor ontmoetingsplekken, zoals in de bibliothekenwet. Geef de gemeenschap met het aankooprecht (right to buy) voorrang bij het aankopen of overnemen van maatschappelijk vastgoed. Zo worden en blijven onze plekken echt van ons.
-
5. Maak een gemeenschapsbank
Roep een gemeenschapsbank in het leven die kan investeren in alles wat de gemeenschap ten goede komt. Deze gemeenschapsbank zou onze bewonersinitiatieven ook kunnen ondersteunen met leningen, zoals voor het aankopen van vastgoed of bij het opzetten van een bewonersbedrijf. Deze gemeenschapsbank kan worden gevuld of aangevuld met gelden uit landelijke onderbesteding en met slapende tegoeden, zoals die in de consignatiekas.
-
6. Bouw aan gemeenschappen, op een manier die wij zelf kiezen
Sterke gemeenschappen zijn niet overal vanzelfsprekend. Ondersteun daarom elke wijk met community builders, krachtenbinders, opbouwwerkers, of wat er ook maar nodig is. Want bewoners organiseren zichzelf net overal weer anders.
-
7. Leer ons kennen
Gemeenschappen en hun veranderkracht in de buurt, die snap je pas echt als je er middenin staat. Geef rijksambtenaren en Kamercommissies meer ruimte om kennis te maken het perspectief van bewonersinitiatieven. Zo ontstaat begrip, inzicht en zin om samen te werken.
Lokale Bewonersagenda 2025-2026
-
1. Laat ons echt meebeslissen, doe de gemeenschapstoets
Laat ons meebeslissen over plannen voor onze buurt, juist wanneer er nog iets te beslissen valt. Maak daarom samen met ons goede regels in de participatieverordening. Stel samen met ons gebieds- en wijkagenda’s op en laat die leidend zijn voor al andere plannen die over onze buurt gaan. Doe samen met ons vooraf de gemeenschapstoets, ook bij het uitvoeren van grote landelijke programma’s: ‘Vindt de gemeenschap dat ze sterker van wordt van deze plannen? Welke plek aan tafel heeft de gemeenschap nodig bij het maken en uitvoeren van dit plan?’ Door de gemeenschapstoets maak je gebruik van wat wij al weten en is de kans groter dat beleid goed uitgevoerd wordt.
-
2. Organiseer de gemeente voor versterking van gemeenschappen
Bewonersinitiatieven regelen vaak veel tegelijk in de buurt. Daarmee werken we over alle beleidsterreinen heen. Richt de gemeentelijke organisatie daarop in. Zorg dat iemand binnen de gemeente zich hard maakt voor bewonersinitiatieven en verbindingen legt tussen afdelingen en diensten. Zo worden beslissingen sneller genomen en kunnen wij sneller aan de slag.
-
3. Versterk de buurteconomie
Maak het gemeentelijke inkoopbeleid ‘lokale gemeenschap, tenzij’. Want de gemeente heeft een grote inkoopkracht. En vaak zijn de kennis en vaardigheden waar de gemeente naar op zoek is al voorhanden in de buurt. Samenwerkingen tussen gemeente en bewoners kunnen nu al vaak zonder aanbesteding. Leg in het beleid daarom vast dat die mogelijkheid als eerste onderzocht worden. Maak uitgaven aan publieke taken per wijk of gebied openbaar. Maak daarnaast mogelijk dat initiatieven zich kunnen laten ondersteunen bij het uitdagen van hun gemeente, op een manier die bij hen past. Zo wordt het voor bewoners makkelijker en toegankelijker om het uitdaagrecht toe te passen.
-
4. Ondersteun ontmoetingsplekken van bewoners
Gemeenschappen groeien op een eigen ontmoetingsplek. Daar leren we elkaar als bewoners kennen, zorgen we voor elkaar. Daar zijn we geen cliënt, maar gewoon buren. Daar maken we plannen die ons verbinden en versterken. Hou zulke plekken in stand en ondersteun waar ze ontstaan. Maak deze financiële ondersteuning betrouwbaar, toegankelijk en structureel. Geef de gemeenschap met het aankooprecht (right to buy) voorrang bij het aankopen of overnemen van maatschappelijk vastgoed. Zo worden en blijven onze plekken echt van ons.
-
5. Zorg dat geld voor bewoners ook echt bij ons terechtkomt
Breng geld dat bedoeld is voor de buurt onder in een gemeenschapsfonds, waar wij als bewoners over kunnen beslissen. Wij weten wat er speelt in de wijk en wat daar nodig is, ook bij de uitvoering van landelijke programma’s. Dit gemeenschapsfonds kan worden aangevuld met gelden uit onderbesteding.
-
6. Bouw aan gemeenschappen, op een manier die wij zelf kiezen.
Sterke gemeenschappen zijn niet overal vanzelfsprekend. Ondersteun daarom elke wijk met community builders, opbouwwerkers, krachtenbinders, of wat er ook maar nodig is. Want bewoners organiseren zichzelf net overal weer anders. Laat bewoners zelf kiezen hoe ze ondersteund willen worden en maak ze daarin opdrachtgever.
-
7. Leer ons kennen
Gemeenschappen en hun veranderkracht in de buurt, die snap je pas echt als je er middenin staat. Geef ambtenaren meer ruimte om kennis te maken het perspectief van bewonersinitiatieven. Zo ontstaat begrip, inzicht en zin om samen te werken.
