Ondernemingsplan

In een ondernemingsplan beschrijf je de achtergrond, de markt, de producten of diensten en de financiële situatie van je wijkonderneming, sociale onderneming, wijkaccommodatie of bewonersbedrijf. Het ondernemingsplan is intern belangrijk omdat het een leidraad is voor het bestuur om de organisatie goed te leiden. Extern is het belangrijk wanneer je andere partijen vraagt om fondsen, subsidie en sponsoring.

Wat is een ondernemingsplan?

Een goed ondernemingsplan vergroot het vertrouwen van andere partijen, zoals leveranciers of verzekeraars. In het plan laat je zien dat je over de belangrijkste zaken hebt nagedacht voordat de onderneming daadwerkelijk van start gaat. Het doel van een ondernemingsplan is dienen als leidraad voor het bestuur of zakelijk leider in de eerste jaren van je buurthuis. Daarnaast is het plan geschikt om het buurthuis te beschrijven; met het ondernemingsplan kun je het buurthuis ‘verkopen’ aan bijvoorbeeld geldschieters.

In maximaal 10 pagina’s beschrijf je onderstaande onderwerpen. Gedetailleerde informatie voeg je toe in de bijlagen. Denk bijvoorbeeld aan: statuten van het buurthuis, organogram, cv’s van de bestuursleden en de zakelijk leider, belangrijke contracten met of intentieverklaringen van partners en referenties. Deze onderwerpen neem je op in het ondernemingsplan:

• Samenvatting
• Visie en missie
• Bedrijfsmodel
• Externe omgeving
• Financiële analyse
• Risicoanalyse
• Realisatieplan
• Conclusie

Samenvatting

Een ondernemingsplan begin je met de belangrijkste hoofdpunten van het buurthuis: de samenvatting. Deze helpt de lezer om snel een algemeen beeld te krijgen van de manier waarop het buurthuis te werk gaat. Van alle onderwerpen die in het plan worden uitgelegd, benoem je kort de belangrijkste punten. Door de samenvatting begrijpt de lezer het ondernemingsplan beter.

Visie en missie

De begrippen ‘visie’ en ‘missie’ worden soms door elkaar gebruikt. Wij bedoelen met visie het doel van het BewonersBedrijf op de lange termijn. Je kunt het zien als de droom die het BewonersBedrijf gaat verwezenlijken. De manier waarop je dat gaat doen, is de missie. De droom of je visie is het antwoord op de vraag: wat wil het BewonersBedrijf betekenen en voor wie? Je missie is het antwoord op de vraag: hoe gaan wij dat doen?

Bedrijfsmodel

Een belangrijk onderdeel van het ondernemingsplan is het bedrijfsmodel. In het bedrijfsmodel beschrijf je wat je als BewonersBedrijf gaat aanbieden, welke activiteiten je onderneemt en welke middelen je nodig hebt om het aanbod en deze activiteiten te realiseren. Ook beschrijf je de mensen die betrokken zijn bij het BewonersBedrijf. Je beschrijft dus het aanbod, de kernactiviteiten en de middelen. Lees voor meer informatie over hoe je deze onderdelen beschrijft de uitgebreide handleiding op de website BewonersBedrijven.

Externe omgeving

Beschrijf in het ondernemingsplan ook altijd de externe omgeving. Daarmee bedoelen we letterlijk alles buiten het BewonersBedrijf. Je beschrijft dus de klanten, de relaties die je met hen op gaat bouwen en de kanalen die je daarvoor gaat inzetten. Ook benoem je de strategische partners van het BewonersBedrijf, zoals de gemeente, woningbouwcorporaties, welzijnsorganisaties en leveranciers.

In dit gedeelte vind je een omgevingsanalyse, klantengroepen/doelgroepen, klantrelaties, kanalen, marketingplan en strategische partners van je BewonersBedrijf. Lees voor meer informatie over hoe je deze onderdelen beschrijft de uitgebreide handleiding op de website BewonersBedrijven.

Financiële analyse

De financiële analyse is erg belangrijk. De activiteiten van het buurthuis leveren inkomsten op maar kosten ook geld. Dit zet je helder uiteen in een financiële analyse. De financiële paragraaf van een ondernemingsplan blijkt vaak lastig om te schrijven. In de financiële analyse besteed je uitgebreid aandacht aan de inkomstenstromen en kostenstructuur van het BewonersBedrijf. Lees voor meer informatie over hoe je deze onderdelen beschrijft de uitgebreide handleiding op de website BewonersBedrijven.

Risicoanalyse

In de risicoanalyse beschrijf je de belangrijkste gevaren (risico’s) voor het BewonersBedrijf. Deze gevaren zijn obstakels en beperkende factoren die een BewonersBedrijf kan tegenkomen. In een risicoanalyse beschrijf je ook hoe je het risico gaat voorkomen, verkleinen of oplossen wanneer het voorkomt. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als de gemeente de aanvraag voor een verbouwing van het pand afkeurt? Kan het BewonersBedrijf haar taken dan nog uitvoeren? En zo ja, op welke manier? Is er dan extra geld nodig? Allemaal vragen die je in een risicoanalyse dient te beantwoorden.

Ook schrijf je op wat de ‘kritieke succesfactoren’ van het BewonersBedrijf zijn. Welke doelen moeten minimaal behaald worden om succesvol te zijn? Voor een gedegen analyse is het verstandig om de belangrijkste risico’s en kritieke succesfactoren niet voor het BewonersBedrijf als geheel, maar per project dat je uit gaat voeren uit te werken. De risicoanalyse wordt daarmee een belangrijk instrument om te beoordelen of de uitvoering van een project haalbaar is of beter niet opgepakt kan worden.

Realisatieplan

In dit laatste deel van het ondernemingsplan laat je zien welke stappen er nodig zijn om het ondernemingsplan te laten werken. Je geeft dus aan hoe je alles dat je hebt beschreven gaat realiseren. Een realisatieplan kun je het beste opstellen per project. Je schrijft een samenvatting van alle projecten die het buurthuis uit gaat voeren en welke ijkmomenten daarbij horen. IJkmomenten zijn momenten waarop je evalueert hoe het project ervoor staat en welke doelen er zijn. IJkmomenten zijn bijvoorbeeld de voorbereidingsfase, de start, na een bepaald aantal maanden een bepaald aantal bewoners bereikt, tussenevaluatie, afsluiting, et cetera.

Om het realisatieplan in één oogopslag inzichtelijk te maken kun je gebruik maken van een zogenaamde Gantt-chart (ook wel strokenplanning genoemd). Deze kun je zelf maken in Excel. De zwarte balk geeft de planning voor een project weer. Bij elk ijkmoment maak je een nieuwe balk, met eventueel nieuwe acties en doelen.

Conclusie

In de conclusie vat je alle informatie van het ondernemingsplan kort samen. Dit is anders dan de samenvatting omdat je in een conclusie heel duidelijk aangeeft waarom het BewonersBedrijf op de beschreven manier levensvatbaar is en een gezonde financiële onderbouwing kent. Ga dus in op het verdienmodel en de begroting en beargumenteer waarom jullie hiervoor kozen. Overtuig de lezer dat het buurthuis succesvol kan worden.

Het schrijven van een ondernemingsplan is een hele klus. Gelukkig zijn er verschillende tools om je op weg te helpen. Een daarvan is het Business Model Canvas, dat je helpt om gezamenlijk na te denken over het ondernemingsplan en dit beeldend uit te werken.