Kapitaal voor de buurt

Voor veel BewonersBedrijven is het een hele kluif om aan financiering te komen. Dat blijkt ook uit een onderzoek dat wij in 2021 deden onder meer dan 100 bewonersbedrijven. Dat zoveel initiatiefnemers deelnamen ons onderzoek, geeft aan dat het onderwerp leeft en relevant is.

Ontmoetingsplek

We vroegen de deelnemers aan het onderzoek naar hun inkomsten, of ze maatschappelijk vastgoed gebruiken als middel en of ze een pand hebben gekocht of dit van plan zijn. We leerden onder andere dat voor bijna allemaal het kunnen gebruiken van een fysieke locatie van groot belang is. Maar ook dat een geschikt pand niet altijd voorhanden is of gewoon te duur om te huren of aan te kopen. Degene die het gelukt is maken vaak gebruik van een mix aan financieringsbronnen: een (hypothecaire) lening, eigen vermogen en donaties van fondsen en particulieren.

Kapitaal aantrekken lastig

Het aantrekken van kapitaal blijkt echter lastig te zijn voor de bewonersbedrijven. Zeker wanneer het gaat over grotere financieringsaanvragen, zoals voor de aankoop van een pand. Om de toegang tot financiering te verbeteren hebben we de financieringsmarkt in kaart gebracht: waar liggen de grootste behoeften en welke vormen van financiering zijn reeds beschikbaar? We interviewden daarom ook relevante stakeholders aan de financieringskant en vanuit de overheid.

Een paar belangrijke conclusies

• Toegang van financiering vormt vaak een obstakel tot groei
  bewonersbedrijven zijn een belangrijke schakel voor meer leefbare wijken en buurten, maar de impact is nog lastig in kaart te brengen
• Een eigen plek voor bewonersbedrijven is belangrijk voor het bereiken van de missie
  Verdienmodellen bewonersbedrijven zijn nog in ontwikkeling, versterken van ondersteunende infrastructuur is nodig
• Er is nog weinig plek voor bewonersbedrijven in lokaal beleid. Overheden zien bewonersbedrijven nog weinig als partner
• Er worden ook kansen gezien. Bijvoorbeeld voor financiers. Als er specifieke instrumenten ontwikkeld worden die uitgaan van de behoeften van bewonersbedrijven én als er tussen financiers samengewerkt wordt, zien we nieuwe financieringsvormen ontstaan die goed kunnen aansluiten.
• Voor gemeenten ligt de uitdaging niet alleen in ruimte maken voor bewonersbedrijven binnen maatschappelijk vastgoed beleid, maar ook in serieus werk maken van het opnemen van bewonersbedrijven in het inkoopbeleid.
• Het is nodig om te investeren in meer kennis en kunde én impactmeting bij de initiatiefnemers zelf,. Dit kan aan de vraagkant voor betere proposities en financieringsaanvragen zorgen.