Breda en buurtrechten: vrijblijvendheid voorbij

Pleuni Koopman

Het buurtrechtenplan in Breda is klaar om in te voeren. Bewoners in Breda kunnen met de buurtrechten veel meer invloed uitoefenen op hun eigen buurt. Een buurthuis overnemen in zelfbeheer, groenvoorziening (betaald!) overnemen, braakliggende grond exploiteren: er is veel mogelijk. Het landelijk netwerk van actieve bewonersgroepen LSA is verheugd over de plannen, niet alleen omdat er een mooi pakket aan buurtrechten vastgelegd wordt in een gemeentelijke verordening, ook omdat de ondersteuning voor bewoners niet ontbreekt.

Al eerder schreven we over het initiatiefvoorstel Buurtrechten dat unaniem werd aangenomen  in Breda. Nu zijn de plannen uitgewerkt en de verwachting is dat de raad er nog voor de verkiezingen van 21 maart een positief besluit over neemt. Dan krijgen bewoners in Breda drie buurtrechten: het probeerrecht ( bijvoorbeeld gebruik  van braakliggend grond), het recht om te bieden (bijvoorbeeld op gemeentelijk vastgoed) en het recht de gemeente uit te dagen om  diensten beter uit te voeren (zoals zorgtaken).

“Het getuigt van durf dat gemeente Breda buurtrechten vast gaat leggen in een gemeentelijke verordening”

Durf

De rechten komen vast te liggen in een gemeentelijke verordening. Thijs van Mierlo, directeur LSA: “Dat is een stap die gemeenten steeds niet maken, het blijft vaak bij een raadsbesluit. Maar de verordening maakt het een stuk minder vrijblijvend. Het getuigt van durf dat de gemeente Breda dit wel doet!”

De verordening zorgt ervoor dat alle initiatieven van bewonersgroepen serieus onderzocht worden en opdrachten dus niet vanzelfsprekend naar marktpartijen gaan. De gemeente kijkt namelijk niet alleen naar kosten, maar ook naar de maatschappelijke meerwaarde van het voorstel. Het heeft vaak grote voordelen als buurtbewoners dingen organiseren: bijvoorbeeld dat het gericht van en voor de buurtbewoners wordt en dat geldstromen binnen een wijk blijven.

Buurtrechten: hoe scoort jouw gemeente?

In de gemeentelijke plannen staat ook dat er een regisseur wordt aangesteld die mensen begeleidt die van de buurtrechten gebruik maken. Deze ondersteuning is belangrijk. Het gaat om totaal nieuwe rechten, daar is ondersteuning bij nodig. Tot slot valt LSA het intensieve en zorgvuldige proces op waarop de plannen tot stand zijn gekomen. Hierbij zijn raadsleden, ambtenaren, college en ook inwoners van Breda betrokken.

Ook LSA is als aanjager van Buurtrechten (al sinds 2011 pleiten wij voor een pakket aan buurtrechten om bewoners meer zeggenschap te geven) betrokken geweest bij de totstandkoming van de plannen. Meerdere malen hebben we meegedacht met de gemeenteraad en natuurlijk waren raadsleden aanwezig bij de bijeenkomst ‘Buurtrechten: hoe scoort jouw gemeente?’.

Het LSA hoopt dat dit sterke voorbeeld veel navolging krijgt na de gemeenteraadsverkiezingen. Wij ondersteunen gemeenten dan ook graag bij het invoeren van buurtrechten (waaronder right to challenge).

Lees meer over dit ondersteuningsaanbod aan gemeenten